I. KINH DU HÀNH DÀI THỨ NHẤT
221. Có năm điều nguy hại, này các Tỷ-kheo, cho người sống du hành dài, du hành không có mục đích. Thế nào là năm? Không nghe điều chưa được nghe, không làm cho thanh tịnh điều đã được nghe, có sợ hãi một phần điều đã được nghe, cảm xúc bệnh hoạn trầm trọng, không có bạn bè.
Có năm điều nguy hại này, này các Tỷ-kheo, cho người sống du hành dài, du hành không có mục đích.
Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích này cho người sống du hành dài có mục đích. Thế nào là năm? Nghe điều chưa được nghe; làm cho thanh tịnh điều đã được nghe; không có sợ hãi một phần điều đã được nghe; không cảm xúc bệnh hoạn trầm trọng; có bạn bè.
Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích này cho người sống du hành dài có mục đích.
II. KINH DU HÀNH DÀI THỨ NHẤT
- Có năm điều nguy hại, này các Tỷ-kheo, cho người sống du hành dài, du hành không có mục đích. Thế nào là năm? Không chứng đắc điều chưa được chứng đắc, không làm cho thanh tịnh điều đã được chứng đắc, có sợ hãi một phần điều đã được chứng đắc, cảm xúc bệnh hoạn trầm trọng, không có bạn bè.
Có năm điều nguy hại này, này các Tỷ-kheo, cho người sống du hành dài, du hành không có mục đích.
Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích này cho người sống du hành dài có mục đích. Thế nào là năm? Chứng đắc điều chưa được chứng đắc, làm cho thanh tịnh điều đã được chứng đắc, không có sợ hãi một phần điều đã được chứng đắc, không cảm xúc bệnh hoạn trầm trọng, có bạn bè.
Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích này cho người sống du hành dài có mục đích.
III. KINH SỐNG QUÁ LÂU
- Có năm nguy hại này, này các Tỷ-kheo, nếu sống quá lâu tại một chỗ. Thế nào là năm? Ðồ dùng nhiều, cất chứa nhiều đồ dùng; nhiều dược phẩm, cất chứa nhiều dược phẩm; nhiều việc làm, nhiều công việc phải làm, không khéo léo trong những công việc gì phải làm; sống lẫn lộn với gia chủ và xuất gia, tùy thuận trong sự liên hệ với gia chủ; và khi ra đi bỏ trú xứ ấy, ra đi với sự luyến tiếc.
Này các Tỷ-kheo, đó là năm nguy hại nếu sống quá lâu tại một chỗ.
Có năm lợi ích này, này các Tỷ-kheo, nếu sống đồng đều tại mỗi chỗ. Thế nào là năm? Ðồ dùng không nhiều, không cất chứa nhiều đồ dùng; dược phẩm không nhiều, không cất chứa nhiều dược phẩm; không có nhiều việc làm, không nhiều công việc phải làm, khéo léo trong những công việc phải làm; không sống lẫn lộn với gia chủ và xuất gia, không tùy thuận trong sự liên hệ với gia chủ; và khi ra đi bỏ trú xứ ấy, ra đi không với sự luyến tiếc.
Này các Tỷ-kheo, đó là năm lợi ích nếu sống đồng đều tại một chỗ.
- KINH BỎN XẺN
- Có năm nguy hại, này các Tỷ-kheo, nếu sống quá lâu tại một chỗ. Thế nào là năm? Xan tham đối với trú xứ; xan tham đối với gia đình, xan tham đối với đồ vật cúng dường, xan tham đối với công đức, xan tham đối với pháp.
Có năm nguy hại này, này các Tỷ-kheo, nếu sống quá lâu tại một chỗ.
Có năm lợi ích này, này các Tỷ-kheo, nếu sống đồng đều tại mỗi chỗ. Thế nào là năm? Không xan tham đối với trú xứ, không xan tham đối với gia đình; không xan tham đối với đồ được cúng dường, không xan tham đối với công đức, không xan tham đối với pháp.
Có năm lợi ích này, này các Tỷ-kheo, nếu sống đồng đều tại một chỗ.
(V) (225) Viếng Thăm Gia Ðình(1)
- – Có năm nguy hại này, này các Tỷ-kheo, cho người viếng thăm gia đình. Thế nào là năm?
- Phạm lỗi không mời mà đến; phạm lỗi ngồi một mình; phạm lỗi ngồi chỗ kín đáo; phạm lỗi thuyết pháp cho nữ nhân hơn năm, sáu chữ; sống với nhiều suy tư về dục.
Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này cho người viếng thăm gia đình.
(VI) (226) Viếng Thăm Gia Ðình (2)
- – Có năm nguy hại này, này các Tỷ-kheo, đối với vị Tỷ-kheo sống liên hệ quá nhiều với các gia đình. Thế nào là năm?
- Luôn luôn thấy nữ nhân; do thấy, nên có liên hệ; do có liên hệ nên có sự thân mật; do có sự thân mật nên có cơ hội (để tư thông); khi tâm đã có tư thông, thời được chờ đợi như sau: Sẽ không có hoan hỷ sống Phạm hạnh; hay sẽ rơi vào trong một tội nhiễm ô; hay từ bỏ học giới; trở lui lại đời sống thế tục.
Này các Tỷ-kheo, đây là năm nguy hại đối với vị Tỷ-kheo sống liên hệ quá nhiều với các gia đình.
(VII) (227) Tài Sản
- – Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong các tài sản. Thế nào là năm?
- Tài sản bị nguy hiểm về lửa; bị nguy hiểm về nước; bị nguy hiểm về vua; bị nguy hiểm về trộm cướp; bị nguy hiểm về các người thừa tự không khả ái.
Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong các tài sản.
- Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích này trong các tài sản. Thế nào là năm?
- Nhờ tài sản, tự làm cho được an lạc, hoan hỷ và chơn chánh duy trì sự an lạc ấy; làm cho mẹ cha được an lạc, hoan hỷ và chơn chánh duy trì sự an lạc ấy; làm cho vợ con, các người phục vụ, các người làm công được an lạc, hoan hỷ và chơn chánh duy trì sự an lạc ấy; làm cho bạn bè thân hữu được an lạc, hoan hỷ và chơn chánh duy trì sự an lạc ấy; đối với các vị Sa-môn, Bà-la-môn, cung cấp các sự cúng dường hướng thượng, đưa đến sự an lạc, dị thục liên hệ đến cõi trời và dẫn lên Thiên giới.
Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích này trong các tài sản.
(VIII) (228) Bữa Ăn
- – Có năm nguy hại này, này các Tỷ-kheo, trong gia đình ăn cơm phi thời sau giờ ngọ. Thế nào là năm?
- Ðối với các khách đến thăm, không cúng dường đúng thời; đối với chư Thiên lãnh thọ các vật cúng, không cúng dường đúng thời; đối với các Sa-môn, Bà-la-môn, chỉ ăn mỗi ngày một bữa, không ăn ban đêm, từ bỏ ăn phi thời, không cúng dường đúng thời; các người phục vụ, người làm công, làm công việc không được thoải mái; lại nữa, khi còn ăn phi thời, thời các món ăn thiếu chất bổ dưỡng.
Này các Tỷ-kheo, đây là năm nguy hại trong gia đình ăn cơm quá chiều, sau giờ ngọ.
- Có năm lợi ích này, này các Tỷ-kheo, trong gia đình ăn cơm đúng thời. Thế nào là năm?
- Ðối với các khách đến thăm, cúng dường đúng thời; đối với chư Thiên lãnh thọ các vật cúng, cúng dường đúng thời; đối với các Sa-môn, Bà-la-môn, chỉ ăn mỗi ngày một bữa, không ăn ban đêm, từ bỏ ăn phi thời, cúng dường đúng thời; các người phục vụ, người làm công, làm công việc được thoải mái; lại nữa, khi ăn đúng thời, thời các món ăn đầy đủ chất bổ dưỡng.
Có năm lợi ích này, này các Tỷ-kheo, trong gia đình ăn cơm đúng thời.
(IX) (229) Rắn Ðen (1)
- – Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong con rắn đen. Thế nào là năm?
- Không thanh thịnh, hôi thúi, sợ hãi rụt rè, đáng sợ hãi, làm hại bạn.
Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong con rắn đen.
- Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong nữ nhân. Thế nào là năm?
- Không thanh thịnh, hôi thúi, sợ hãi rụt rè, đáng sợ hãi, làm hại bạn.
Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong nữ nhân.
(X) (230) Rắn Ðen (2)
- – Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong con rắn đen. Thế nào là năm?
- Phẫn nộ, hiềm hận, có nọc độc, lưỡi chia hai, làm hại bạn.
Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong con rắn đen.
- Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong nữ nhân. Thế nào là năm?
- Phẫn nộ, hiềm hận, có nọc độc, lưỡi chia hai, làm hại bạn.
- Ở đây, này các Tỷ-kheo, nọc độc của nữ nhân là như sau: Này các Tỷ-kheo, nữ nhân phần lớn hay tham đắm. Ở đây, này các Tỷ-kheo, lưỡi chia hai của nữ nhân là như sau: Này các Tỷ-kheo, nữ nhân phần lớn nói hai lưỡi. Ở đây, này các Tỷ-kheo, nữ nhân làm hại bạn như sau: Này các Tỷ-kheo, nữ nhân phần lớn ngoại tình!
Này các Tỷ-kheo, có năm nguy hại này trong nữ nhân.
Nguồn: (Trích XXIII. PHẨM DU HÀNH DÀI, CHƯƠNG V. NĂM PHÁP, KINH TĂNG CHI BỘ, NXB HỒNG ĐỨC, 2020, Trang 690 – 693, Dịch giả Hòa thượng THÍCH MINH CHÂU).
